193- Τὸ διπλὸ νόμισμα τῆς Κούβας καὶ ἡ πρόταση ἀντιστοίχου διπλοῦ νομίσματος στὴν Ἑλλάδα

193- Τὸ διπλὸ νόμισμα τῆς Κούβας καὶ ἡ πρόταση ἀντιστοίχου διπλοῦ νομίσματος στὴν Ἑλλάδα

Ἀπὸ τὴν πρόσφατη παραμονή μου στὴν σοσιαλιστικὴ Κούβα ἦλθα σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸ διπλὸ κουβανικὸ νόμισμα. Πράγματι ἡ Κούβα εἶναι ἡ μοναδικὴ χώρα στὸν κόσμο μὲ ἐπίσημο διπλὸ νόμισμα, ἐσωτερικοῦ καὶ ἐξωτερικοῦ, κάτι ποὺ συζητεῖται σήμερα καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα, καὶ ὄχι τὸ σύνηθες, σὲ ἐξαρτωμένες χῶρες, διπλῆς τιμῆς συναλλάγματος σὲ σχέση μὲ τὸ διεθνὲς κυρίαρχο νόμισμα, τὸ δολλάριο, τὸ εὐρὼ καὶ αὔριο τὸ ῥοῦβλι ἤ τὸ γιουάν.

Τὸ ἀποκαλούμενο κουβανικὸ «ἐθνικὸ πέσο» (CUP) μὲ εἰδικὴ ἐμφάνιση, κοπὴ καὶ διαφορετικοῦ χρώματος, ἐτυπώθη τὸ 1994, μαζὶ μὲ τὸ ἀντίστοιχο  ἀποκαλούμενο «μετατρέψιμο πέσο» (CUC), ἄλλης ἐμφανίσεως, κοπῆς καὶ χρώματος, κατόπιν τῆς πτώσεως, τὸ 1991, τῆς Σοβιετικῆς Ἑνώσεως. Μέχρι τότε, ὅπως ἡ δραχμὴ ἦταν ἐξαρτημένη ἀπὸ τὸ ἀμερικανικὸ δολλάριο, ἔτσι καὶ τὸ κουβανικὸ πέσο ἦταν δεμένο μὲ τὸ ῥωσικὸ ῥοῦβλι.

Οἱ μισθοὶ καὶ οἱ συντάξεις καταβάλλονται σὲ ἐθνικὰ πέσος, περίπου 500 πέσος τὸν μῆνα, ποὺ ἀντιστοιχοῦν σὲ περίπου 25 μετατρέψιμα πέσος, δηλαδὴ σὲ περίπου 23 δολλάρια τὸ μῆνα. Πράγματι, ὁ μέσος μισθὸς ὅλων τῶν Κουβανῶν κυμαίνεται μεταξὺ 15 καὶ 25 δολλαρίων τὸν μῆνα, ἀλλὰ ἐπιβιώνουν λόγῳ τριῶν βασικῶν κοινωνικῶν κατακτήσεων: τὴν δωρεὰν παιδεία (100% τῶν Κουβανῶν ἔχουν κάνει 15 μὲ 17 χρόνια σπουδῶν καὶ εἶναι ὅλοι πτυχιοῦχοι εἴτε ΤΕΙ εἴτε Πανεπιστημίων), τὴν δωρεὰν ὑγεία (οἱ Κουβανοὶ ἱατροὶ θεωροῦνται ἀπὸ τοὺς καλύτερους στὸν κόσμο) καὶ τὴν ἀπόλυτη ἀσφάλεια (οὐδεὶς κλέβει, οὐδεὶς φονεύει). Ἐπιπλέον, ἀγοράζουν τρόφιμα καὶ ῥοῦχα μὲ ἐθνικὰ πέσος σὲ μαγαζιὰ μὲ ἐλαχίστη τιμή. Πρόκειται γιὰ μία λιτὴ κοινωνία τοῦ ἑνὸς ῥούχου (ὅπως ἦταν ἡ Κίνα τῆς  έποχῆς τοῦ Μάο) ὅπου ἡ ἔννοια τῆς φτώχειας δὲν εἶχε περισσότερο νόημα ἀπὸ τὴν ἔννοια τῆς φτώχειας τῶν  ὀρθοδόξων μοναστηρίων, χωρὶς πλουσίους.

Ἡ ἀνάγκη εἰσαγωγῆς ξένων ἀγαθῶν ἐπέφερε τὴν ῥαγδαία ἐξάπλωση τοῦ τουρισμοῦ πέντε ἀστέρων μὲ ἀποτέλεσμα ἕνα μεγάλο μέρος τῶν Κουβανῶν δικηγόρων, μηχανικῶν, γεοπώνων καὶ εἰδικευμένων ἐπιστημόνων νὰ προτιμοῦν νὰ ἐργάζονται ὡς γκαρσόνια καὶ κηπουροὶ στὰ μεγάλα ξενοδοχεῖα, καὶ νὰ ὑπόκεινται στὴν συστηματικὴ διάβρωση τῶν ὑπηρεσιῶν ποὺ παράσχονται στοὺς ξένους τουρίστες, μὲσῳ τοῦ φιλοδωρήματος σὲ σκληρὸ νόμισμα, ἀπαρχὴ διαφθορᾶς.

Ἤδη ἡ Ἑλλάς, ὡς χώρα ἀποκλειστικὰ τουριστική, ἔχει ἀπὸ πολλὰ χρόνια γίνει τὸ γκαρσόνι τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς ὑφηλίου, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι πιὸ προσοδοφόρο γιὰ τὸν νέο Ἕλληνα ἐπιστήμονα νὰ ζῇ ἀπὸ φιλοδωρήματα στὰ τουριστικὰ καταλύματα, παρὰ νὰ ἀσχολεῖται μὲ τὴν ἐπιστήμη του. Ἡ ἐνδεχομὲνη ἀποδοχὴ τοῦ διπλοῦ εὐροῦ θὰ ἐπιτείνῃ τὴν κουβανοποίηση τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας ἀλλὰ στὸν χῶρο τοῦ καπιταλισμοῦ, χωρὶς τὰ προαναφερόμενα τρία ἀγαθὰ τῆς σοσιαλιστικῆς Κούβας. Δηλαδή, ναρκωτικά, πορνεία, ἐγκληματικότητα ἀντὶ ἀσφαλείας, ἀκριβῆ καὶ ὑποβαθμισμένη παιδεία ἀντὶ γιὰ καθολικὴ δωρεὰν παιδεία μὲ πανεπιστημιακὸ ἐπίπεδο γιὰ ὅλους καὶ τέλος ἐξαθλιωμένη ὑγεία.

Ἡ σοσιαλιστικὴ Κούβα ὑπῆρξε ὁ Διογένης στὸ πιθάρι του, ὑπὸ ἐξαφάνισιν σήμερα. Ἡ  καπιταλιστικὴ Ἑλλὰς θὰ ὑπάρξῃ σύντομα τὸ λουμπενπρολεταριᾶτο ὑπὸ σχηματισμόν.

Δημήτρης Κιτσίκης                                 11 Μαΐου 2015