53 - Τὸ χείριστο καθεστώς: Ἡ κοινοβουλευτικὴ δημοκρατία

53 - Τὸ χείριστο καθεστώς: Ἡ κοινοβουλευτικὴ δημοκρατία

Ἡ Δημοκρατία γιὰ τὸν Σωκράτη εἶναι τὸ χειρότερο  πολίτευμα. Τὴν ἀστικὴ δημοκρατία τὴν ἀποκαλεῖ ὀλιγαρχία ἤ πλουτοκρατία καὶ λέγει πὼς τὸ χειρότερο ἀπ’ ὅλα σ΄ ἕνα τέτοιο κράτος εἶναι ὁ μεγάλος ἀριθμὸς τῶν ἀνέργων ποὺ παράγει, δηλαδὴ ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν μέσα στὸ κράτος χωρὶς νὰ ἔχουν καμμία θέση, εἶναι δηλαδὴ ἀποκλεισμένοι. Καὶ προσθέτει ὅτι «ὅταν βλέπῃς ζητιάνους σὲ μία κοινωνία ἠμπορεῖς νὰ εἶσαι βέβαιος πὼς θὰ ὑπάρξουν ἐπίσης ἐγκλήματα ὅλων τῶν εἰδῶν». Ἀλλὰ τὸν ἀστὸ ποὺ ἐπλούτισε «ὁ μέτριος ἄνθρωπος τὸν θαυμάζει», παρατηρεῖ ὁ Σωκράτης ὁ ὁποῖος προσθέτει ὅτι σὲ μία καθαυτὸ δημοκρατικὴ κοινωνία ὑπάρχουν τρεῖς κατηγορίες πολιτῶν. Ἡ πρώτη κατηγορία εἶναι οἱ ζητιάνοι ποὺ εἶχαν παραμερισθῆ στὴν συντηρητικὴ μορφὴ τῆς δημοκρατίας, τὴν πλουτοκρατία. Αὐτοὶ οἱ ζητιάνοι καὶ ἄχρηστοι ἐπιτυγχάνουν νὰ γίνουν πολιτικοί. Ἡ δεύτερη κατηγορία εἶναι οἱ ἔμποροι ποὺ συντηροῦν τοὺς ζητιάνους-πολιτικούς, «διότι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ κάμνουν χρήματα οἱ κηφῆνες πέρνουν τὸ μέλι τους». Ῥῖγος συγκινήσεως εἶχε διαπεράσει τὰ σωθικὰ τοῦ πρώην ἕλληνος ἀγρότου τῆς Λακωνίας καὶ νῦν πιτσαδόρου βορείου Ἀμερικῆς στὸ θέαμα τοῦ τέως κραταιοῦ ἡγέτου τῆς Σοβιετικῆς Ἑνώσεως Γκορμπατσὼβ νὰ διαφημίζῃ ἕνα κομμάτι πίτσα τῆς ἑταιρείας Pizza Hut, λίγο μετὰ τὴν παράδοση τῆς  χώρας του στοὺς ἐπιχειρηματίες.

Ἡ τρίτη κατηγορία μετὰ τοὺς κηφῆνες πολιτικοὺς καὶ τοὺς ἐπιχειρηματίες ποὺ τοὺς χρηματίζουν, ὅπως λέγει ὁ Σωκράτης στὴν Πολιτεία  τοῦ Πλάτωνος, εἶναι «αὐτοὶ ποὺ ἐργάζονται μὲ τὰ χέρια τους, ποὺ δὲν ἔχουν σχέση μὲ τὴν πολιτικὴ καὶ εἶναι κυρίως φτωχοί. Αὐτὴ ἡ τάξη σὲ μία δημοκρατία εἶναι ἡ πολυπληθέστερη καὶ ἡ σημαντικώτερη ὅταν εἶναι  ἑνωμένη». Γι’ αὐτὸν τὸν λαό,  ἡ δημοκρατία εἶναι ξένο παιχνίδι ποὺ δὲν τὸν ἀφορᾷ  διότι δὲν ἀντιπροσωπεύει τὰ συμφέροντά του.

Τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τοῦ κοινοβουλευτισμοῦ εἶναι ὅτι ἐνῷ οἱ πάντες γνωρίζουν ὅτι ὁ βουλευτὴς εἶναι ἕρμαιος τῶν οἰκονομικῶν συμφερόντων καὶ ὅτι ὁ έκλογεὺς δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ ἐπιλογή, ἐφ’ ὅσον, χωρὶς καμμία ἐξαίρεση, ὅλοι οἱ πολιτικοὶ ὅταν ἀναλαμβάνουν τὴν διακυβέρνηση τῆς χώρας, ἀθετοῦν τὶς ὑποσχέσεις τους, σὲ οἱοδήποτε κράτος τῆς γῆς, παρὰ ταῦτα οὐδεὶς πολίτης δύναται νὰ μὴν ψηφίσῃ τοὺς ψεύτες, ἐφ’ ὅσον τὸν ὑποβάλλουν στὸ δίλημμα νὰ ἐπιλέξῃ τὸν ὀλιγώτερο ψεύτη, προκειμένου νὰ μὴν έκλεγῇ ὁ περισσότερο ψεύτης. Αὐτὴ δὲ ἡ ἀπόλυτη ἀστικὴ δικτατορία ὀνομάζεται δημοκρατία.

Στὸ βιβλίο του Περὶ Ἡρώων, τοῦ 1840, ὁ Thomas Carlyle, εἶχε γράψει: «Ἀνακαλύψατε σὲ οἱαδήποτε χώρα τὸν ἱκανώτερο ἄνθρωπο ποὺ ὑπάρχει ἐκεῖ. Ἀνυψώσατέ τον στὴν ὑπερτάτη θέση καὶ εὐλαβεῖτε τον πιστά. Ἔτσι θὰ ἔχετε μία τελεία κυβέρνηση γι’ αὐτὴν τὴν χώρα. Κάλπες, βουλευτικὴ εὐγλωττία, ψηφοφορία, οἰκοδομὴ συντάγματος ἤ ἄλλοι μηχανισμοί, οὔτε κατὰ κεραίαν δὲν ἠμποροῦν νὰ τὴν βελτιώσουν. Εἶναι τὸ τέλειο κράτος, μία ἰδανικὴ χώρα».

Δημήτρης Κιτσίκης                                   23 Ἰουλίου 2013